Ăn chay đích thực chính là giúp đỡ người lân cận mình, còn ăn chay giả tạo là xáo lẫn lòng sùng đạo với những giao dịch bẩn và thói phù phiếm. Đây là thông điệp của Đức Giáo hoàng Phanxicô trong bài giảng thánh lễ ban sáng ngày thứ sáu 03-03 tại Nguyện đường Nhà trọ Thánh Marta.

“Các bài đọc trong ngày nói về việc ăn chay, về sự sám hối mà chúng ta được kêu gọi hãy thực hành trong thời gian Mùa Chay, để được đến gần Chúa hơn. Thánh vịnh viết rằng Thiên Chúa vui mừng khi thấy tấm lòng ăn năn hối hận, tấm lòng của người thấy mình là người có tội, biết mình là người có tội. Trong bài đọc một trích sách Ngôn sứ Isaiah, Thiên Chúa khiển trách lòng đạo giả tạo của những người đạo đức giả, vừa ăn chay vừa đàn áp nhân công, vừa sám hối vừa làm chuyện bất chính. Thiên Chúa muốn chúng ta ăn chay thật, chính là sống ân cần với người lân cận mình.

Có loại ăn chay đạo đức giả mà Chúa Giêsu đã vạch mặt, kiểu ăn chay khiến bạn thấy mình công chính, nhưng cùng lúc đó lại làm những việc bất chính, bóc lột người khác.

Nhưng có người sẽ nói lại, “Tôi quảng đại, tôi dâng cúng rất nhiều cho Giáo hội mà.”

“Nhưng trả lời đi, ông có trả lương công bằng cho người làm công cho mình không? Ông có trả lương kiểu gian dối không? Hay ông có trả lương đủ để họ nuôi nổi con cái họ không?”

Cha nhớ một chuyện xảy ra ngay sau khi kết thúc Thế chiến II, chuyện của cha Pedro Arrupe, lúc đó đang truyền giáo ở Nhật Bản. Một thương gia giàu có muốn quyên tặng cho hoạt động phúc âm hóa, nhưng khi đến thì đem theo cả thợ ảnh và phóng viên. Vậy mà trong bì thư chỉ có mười đô.

Khi chúng ta không trả lương công bằng cho người làm cũng thế. Chúng ta sám hối, cầu nguyện, ăn chay, bố thí… nhưng chỉ là để mua chuộc chính mình, để chạy theo phù phiếm, để người ta chứng kiến. Và đó không phải là chân thật, mà là giả hình. Vậy nên Chúa Giêsu đã dạy, “Khi cầu nguyện, hãy cầu nguyện kín đáo, khi bố thí thì đừng đánh trống thổi kèn, khi ăn chay đừng ra vẻ rầu rĩ.” Thế cũng giống như nói rằng: “Làm ơn, khi làm việc tốt, đừng làm để hối lộ cho bản thân mình, chỉ làm vì Chúa Cha mà thôi.”

Những lời trong sách Isaiah, Chúa nói với những kẻ giả hình về việc ăn chay thật, dường như cũng là nói với chúng ta ngày nay.

Chay kiêng Ta mến chuộng,

há lại không phải thế này sao:

Mở trói ác ôn, bật tung thừng ách,

thả tự do cho người bị hành hạ,

đập tan mọi thứ gông cùm?

Há lại không phải là bẻ bánh với người đói,

dẫn trọ nhà, kẻ vô gia cư?

Thấy ai mình trần, ngươi cho áo che thân,

ngươi sẽ không tránh né một người cũng là cốt nhục của ngươi. *

 

Chúng ta hãy ngẫm nghĩ những lời này, suy nghĩ bằng trái tim, xem mình ăn chay thế nào, cầu nguyện thế nào, bố thí thế nào? Và những lời này cũng giúp chúng ta nghĩ xem mình thấy thế nào về một người, sau khi ăn một bữa hết 200 euro, trên đường về nhà ông thấy một người đang đói, nhưng chẳng thèm nhìn và cứ thế mà bước tiếp. Ngẫm nghĩ đi, rồi anh em sẽ thấy.”

J.B. Thái Hòa chuyển dịch

* Bản dịch Việt Ngữ của Linh Mục Nguyễn Thế Thuấn, CSsR.